Animalixen inguruko berbak


kaka-batzaille. iz.  Idi-probetan erabiltzen da, kaka probalekura jausi ez dein idixen atzetik kaka batzen ibiltzen diranak izendatzeko.


eper-txakur.
1 . eper-txakur. iz. (TE). Perro perdiguero. Eperretarako erabiltzen diran txakurrak: setterra eta pointerra gehixenbat Eper-txakur fiñak diru asko eitten dau. Ik. erbi-txakur, kirikixo-txakur, txinbo-txakur, ehiza-txakur, kaza-txakur, oillagor-txakur.
2 . eper-txakur. izond. (AS). Egoísta. Bere buruandako biharra egitten dabena, eper-txakurrak moduan. Politikuak dagozak klase bi: herrixandako biharra egitten dabenak eta eper-txakurrak. Ik. berekoi, beretzako, berezale, buruzale.


1 . txori. iz. (TE). Pájaro. Udabarriko goizetan, mendiko txorixen kantuak besteko soiñurik ez dago.


katu-zarpada. iz. (TE). Arañazo de gato, zarpazo de gato. Katu-zarpadia, zoltzen dan zaurixa.


pase. iz. (ETNO). Migración. Txorixekin esaten da.


arratoi-txakur. iz. (ETNO). Perro ratonero.


kirikixo-txakur [kirikio-txakur]. iz. (TE). Perro cazador de erizos. Antxiña kirikixuak harrapatzeko hezitzen ziran txakurrak, gehixenetan arratoi-txakurrak, txakur gogorrak (ETNO). / "Perro rastreador de erizos" (TE, 491). Emilio Portugesak eukan kirikixo-txakurrik onena. / Erbi-txakurra diferentia da, belarri luzia. Ta galiperrena be diferentia da. Galiperra ta eperra eitten dabe, baiña galiperretarako beste razia bihar da. Ta txinbo-txakurra be diferentia da: txikixa, sasikartian sartzeko... Ta kirikixo-txakurrak be bai, txakur ganorabakuak, baiña erakutsitta. Ik. eper-txakur, erbi-txakur, txinbo-txakur, ehiza-txakur, kaza-txakur, oillagor-txakur.


abauts. iz. (ETNO). Butrino de madera para pescar.


1 . eper-txakur. iz. (TE). Perro perdiguero. Eperretarako erabiltzen diran txakurrak: setterra eta pointerra gehixenbat Eper-txakur fiñak diru asko eitten dau. Ik. erbi-txakur, kirikixo-txakur, txinbo-txakur, ehiza-txakur, kaza-txakur, oillagor-txakur.


kaza-txakur. iz. (ETNO). Perro de caza. Kaza-txákurra, honarako, setterra onena! Sasi asko dago-eta! Pointerrak dira dotoriak, emakume politten modukuak; baiña gero sasixa ikusi eta ospa! Eta setterra, barriz, "ra-ra-ra" aurrera beti. Ulia asko eta defensia daka harek. Hamen txakurrak, oillagortalarixak, setterrak; hamarretik hamaika setter. Gero, dagoz txinbo-txakurrak: txikixaguak, horrek belarri-haundixok. Horrek sasixan dira balientiak, eta zozotan, eta txinbotan, eta... Terko batzuk dira; kapazidadia bape, baiña sartu sasixan eta zozua etara arte hantxe! Geratu sekula bez! Familixakua spaniel-a da. Horrek zozotan, ta txinbotan, ta oillagorretan, ta danera! Polibalente! Galeperretan dabizenak hori nahikua dabe; nahikua ta sobra! Oillagorretarako motza geratzen dok, txikixa dok-eta. [...] Eta gero, kirikixo-txakurrak. Arratoi txakurrak kirikixotarako. "Abadiño"k 25 kirikixo hartzen zittuan gau baten, zakukadia!. Ik. eper-txakur, erbi-txakur, kirikixo-txakur, txinbo-txakur, ehiza-txakur, oillagor-txakur.  Entonaziñua: kaza-txákur, ehiza-txákur.
123hurrena ›last »