pixakizun. iz. (TE). Peso añadido. "Comercio. Añadido para completar el peso de las mercancías, como los huesos al vender la carne" (TE, 630). Ez eirazu ipiñi pixakizuna ostiangua baiño gehixago.  Ez da erabiltzen. pixau, pixatze (pixatutze) [pisatu]. 1 . pixau, pixatze [pisatu]. du ad. (TE). Pesar. Pixairazu, Txomin, liberdi bat iztarretik. 2 . pixau, pixatze [pisatu]. du ad. (TE). Sopesar, medir. San Migelen kontura ei dago gure on eta txarrak Jaungoikuan aurrian pixatzia. pixkaka. adlag. (TE). Poco a poco. Pixkaka, baiña zihero amaittu eban. Ik. apurka. pixkat (pixka bat, piskat, puskat) [pixka bat]. zenbtz. (TE). Un poco, una pizca. Eutsi pixkat probau deizun nere ardaua. / Puskat hartizu pillatik, iñok ez detsa igarriko ba. / Ekarrizu mesedez "zianuro" pixkat. (Zirik 24). Ik. apur bat, pixkatian. pixkatian [pixka batean]. iz. (AS). Un rato, un poco; durante un rato. Denbora une laburrian. Denbora: Itxoin pixkatian, etorri pixkatian, zaindu pixkatian... / Kantidadea, espaziua: Jan ogi pixkat, bota ur pixkat, jaso sukaldia pixkat... / --Tira ba, pixkatian egon zaittez eta dana gertauko detsut. (Zirik 118). Ik. pixkat.  Ez da bardiña leihua pixkat zabaltzia, edo pixkatian zabaltzia. Edo hartu pixkat vs. hartu pixkatian. Esan leike, gaur egun, gero eta gehixago erabiltzen dala pixkat danerako, kasu guztietan. pixokor. izond. (NA). Pesado,-a, de mucho peso. Zuen ondokua pixokorraua da ha baiño... pixotsu [pisutsu]. izond. (TE). Pesado,-a. Berba pixotsuak harek esan dittuanak. pixu [pisu]. 1 . pixu [pisu]. iz. (TE). Peso. Pekatu horren pixua bai astuna. 2 . pixu [pisu]. iz. (TE). Peso, balanza. "Aparato de pesar" (TE, 630). Pixu hori ez dago ondo, guzurra diño erostaillian kontra. 3 . pixu [pisu]. iz. (TE). Pesa. Librako pixua ezarrixozu. pixutasun [pisutasun]. iz. (TE). Peso; gravedad. Korputzak alkarrendako dauken tiria edo guria, pixutasuna edo astuntasuna (da). Ik. astuntasun. pla (plast, blaust, plaust, plausta). onomat. (ETNO). Golpe; bofetada. Arasak ipintzeko. Zirixa, egurtxo bat... Dotoria da hori, sartu alde batian eta, holan ipinitta, pla! Bestekaldetik be apraposko papel batzuekin egitten da. / Behin baten, Edurnek, holaxen laguna eta, dantzarako "ez" esan etsalako ikutu ero eiñ ei etsan, eta plaa!, mutillorri zaplatekua emon etsan! Ha zan atrebidua!. Ik. bla, tak. plaga. iz. (TE). Plaga; daño; enfermedad. Aurten arbixak plagia dakar. / Hamengo ume gaiztuak plagia dira. plan. iz. (OEH). Plan, proyecto. Ein eben kalamatxinuak harrapatzeko plan bat. (Zirik 34). planta. iz. (TE). Apariencia; estampa; facha; pinta; aspecto. Zer planta dok hori, gaur atara duana? Ik. irudi. iñon plantak egin. esap. (TE). Hacer parodias, imitar. Norbaitten imitaziñua egin. / "Hacer la contrafigura de otra persona" (TE, 433). Kaitano eta Boni Txanboliñ, iñon plantak eitten, gizon barregarrixak. plantak egin. esap. (TE). Simular; imitar; hacer teatro. Papeladia egin. Zoro plantak eitten dihardu, soldautzara ez juateko. plas. onomat. (NA). Bofetada, tortazo. Matraillakuana. Despeditzen, filan zoiazen prisioneruak! eta aldamenetan beira jentia; eta gure tiak -"Eulojio! hau ta badakit zer eta ez dakit zer..." eta -"Zelan?" eta -"Ondo" eta bata eta bestia eta, -"Bueno! agur, e?", illeran, eta euskeraz eitxiarren, plas! / Zu! plast! emongo detsut, e?. Ik. tak. plasta. onomat. (ETNO). Remedo de golpe ruidoso. Plasta! hil egin zan!. plastada. 1 . plastada (blastada). iz. (TE). Bofetada, torta, sopapo. "Bofetón a mano abierta" (TE, 631). Plastada batekin ixildu eban. / Harek maixuak blastada gogorrak emoten zittuan. / Emongo detsuten blastadiakin ixilduko zara!. 2 . plastada. iz. (TE). Pellada; paletada. Paletakadia. Iraltseruak plastada bittan barriztu eban labia. plastateko (blastateko). iz. (TE). Sopapo, bofetón, bofetada, torta. Plastateko bat emonda bialdizu.. / Blastateko haundixegixa emon detsazu umiari.. platano. iz. (OEH). Plátano. Hemendik aurrera, mesedez, naranjen eta platanuen azalak gordetzeko (Zirik 112). plater zapala eta sakona © Jaione Isazelaia plater (flater). iz. (TE). Plato. Plater bat gehittizu mahaixan, lagun bat dakart ba afaittara. / Baiña plaentxiatarrak, euren platerera ataratzen hasi ziranian ez eben billatzen saldia besterik. (Zirik 24). plater-azal (flater-azal). iz. (NA). Plato llano. plater-sakon (flater-sakon). iz. (NA). Plato hondo. plaust (pla, plast, plausta, blaust, blausta). onomat. (ETNO). Golpe, caída. Jaustian zaratia. Eskixak horman kontra jarri, eta plausta! jausi jataz lurrera. Ik. blaust.

pa pala paputs parkaziñuak partikular paso pauso pelukero perratoki petrolio-lata pikuluze pintxari pisiklas pixakizun plaza poltsa poste-harri poum presagain probaleku puntarengo putsasaje