irakori. da ad. (AZ). Levantarse, alzarse. jaiki, zutindu.  Uste dogu gaur egunian zihero galduta daguala hau berbiau.  Azkuen Hiztegian, 423.orr., (B-eib-m, G-azk-gab-z). irakorkizun [irakurkizun]. iz. (TE). Material de lectura. Irakorkizuna ez jakon falta iñoiz mendirakuan. irakorlari [irakurlari]. izond. (TE). Lector,-a, aficionado,-a a la lectura. Irakortzeko zaletasuna dabena, irakorzalia. Txiki-txikittatik, irakorlarixa etorri zan. / Ipoin hau irakortzen dozuen irakorlari zintzuok. (Ibilt 486). Ik. irakorzale, irakorle. irakorle [irakurle]. iz. / izond. (OEH). Lector,-a. Irakorlia jakiñerazten dogu. (Ibilt 453). / Hortik pentsau zaike, irakorle, bati esan ezkero: "Hire arrebiari ikusi jetsat"; txarrera hartu leikiala. (Zirik 31). Ik. irakorlari, irakorzale. irakorleku [irakur-leku]. iz. (TE). Lugar de lectura. Nere irakor-lekua, gehixenetan mendixan. irakorri, irakortze [irakurri]. 1 . irakorri (irakurri), irakortze [irakurri]. du ad. (TE). Leer. Irakorri al dozu agertu dan liburu barrixa autu horren gaiñian? / Irakortzia ez da nahikua; aittu ein bihar da irakortzen dana. / Emon deskuzun liburua irakorriko dogu. / Ipuin hau Esopori be irakorri netsan. (Zirik 119). 2 . irakorri, irakortze. du ad. (ETNO). Desgranar, extraer las habas de la vaina. Ik. urkuldu, ire-egur, aletu, garaundu, harrotu, oskoldu.  Gitxi erabiltzen da. Gehixenbat baben kasuan. Ira-egurra be bai, babak urkultzeko erabiltzen dan makillen izen moduan. irakorzale [irakurzale]. izond. (TE). Lector,-a, aficionado,-a a la lectura. Irakorlarixa, irakortzeko zaletasuna dabena. Irakorzalia izan naiz gazte-gaztetatik. Ik. irakorlari, irakorle. Irala. abiz. (TE). Irala (apellido en Eibar). Iralak baziran gure eskolara etortzen ziranen artian. iraltsero (ireltsero, ieltsero, ialtsero) [igeltsero]. iz. (TE). Albañil. Iraltseruak plastada bittan barriztu eban labia. / Ta edur maluta senduak badabiz iraltseru. (Ibilt 229). Ik. igeltsero. Iraola. abiz. (TE). Iraola (apellido frecuentísimo en Eibar). Iraola eta Iraolagoitiak Eibarko auzuan asko ziran. irisagarrak © Jaione Isazelaia irasagar. iz. (ETNO). Membrillero (Cydonia oblonga).  Eibarren bertan ez dogu jaso, baiña inguruko herrixetan ezaguna da. irasail. iz. (TE). Irasail haundixa ebagi doguna gaur. Ik. iratza, ira-arte, iradi, garotza, iratoki. iretargixa © Gorka Ortega iratargi (igatargi, iretargi, igetargi, illatargi, illargi, itargi) [iretargi]. iz. (TE). Luna. Gaur gabian iratargixa dago, zortziretatik aurrera. / Iretargixan gizonak? (Zirik 108). / Zer dala-ta baiña gizonak iretargira juateko hainbeste amorru? (Zirik 23). Ik. illargi.  Eibarren horrek forma guztiok erabiltzen dira, eta ezin esan bata bestia baiño gehixago entzutzen danik. Basarrixetan eta Agiña inguruan e-dun formak kalian baiño arruntaguak dira (ETNO). iratargi barri [iretargi berri]. iz. (TE). Luna nueva. Noiztik dogu iratargi barrixa? Ik. ilbarri. iratargi oso [iretargi oso]. iz. (TE). Luna llena. Aprilleko iratargi osuagaz Aste Santua eta Paskuak. Ik. iratargi, illargi bete. iratoki (iretoki, idetoki, idatoki). 1 . iratoki. iz. (ETNO). Helechal. Ik. irasail, iratza, ira-arte, iradi, garotza. 2 . iratoki (iretoki, idetoki, idatoki). iz. (ETNO). Lugar en donde se guarda el helecho. iratza [iratze]. iz. (TE). Helechal, terreno de helecho. Kalamuan bai iratzia ederra!, uste itsasua dala. Ik. irasail, ira-arte, iradi, garotza, iratoki. irauldu, iraultze [irauli]. 1 . irauldu, iraultze [irauli]. du ad. (ETNO). Dar la vuelta a la tierra; remover la tierra. 2 . irauldu, iraultze [irauli]. du ad. (ETNO). Moler. Goiko basarriko errotan hainbat zakukada gari irauldu dabe gaur goixian. 1 . iraun, iraute ( irauntze). du ad. (TE). Durar; perdurar; aguantar; permanecer. Zazpi urtian iraun eban ugarialdixak. / Gauziak bihar dau irauntzia. iraun erain [iraun eragin]. dio ad. (TE). Hacer durar; hacer perdurar; mantener; hacer aguantar. Zenbat iraun eraintzen zetsen harek oiñetakueri ez dago konturik. 2 . iraun. iz. (AN). Duración. [...] gura bada beittu ta puska haren korputz ta irauna neurtu. (Ibilt 374). iraunkor. izond. (TE). Duradero,-a, perdurable; constante, persistente; permanente, perenne. Irauteko joeria dabena, luzaruan irauten dabena. Aratostietako kantuak, iraunkorrak. irazi, irazte [iragazi]. du ad. (ETNO). Colar. Likido bat iragazkittik pasau erain. Esnia irazi. Kafia txanuan irazi.

i idatzi igarileku igualdade ikazgei ilbandu imajiña Iñes inportantzia Iparragirre iputegi irakori iraztontzi irrist egin isil itsas ittotzekuak itxulitze ixo izentau izuta