kurutze. Arrateko kurutzia A. Sarasua (CC-By-SA) 1 . kurutze (kurutza) [gurutze]. iz. (TE). Cruz. Arrateko kurutzian jiran... 2 . kurutze (kurutza) [gurutze]. iz. (TE). Causa de sufrimiento, cruz, carga. Ai!, harek eukan kurutzia, alaba koittauagaz! 3 . kurutze. iz. (ETNO). Cruces, brazos de turbina. Tikiñoien ardatza makuakin lotzeko lau besuak; kurutze formia hartzen dabelako-edo hori izenori. Burdiñoletako berbia da. Kurutziak 4 ontza zabal (325mm) eta 6 lodiko (140mm) tabloiak dira, korapillo bako haritz garbiz egindakuak. Ik. makuak.  Pluralian erabiltzen da. kurutziak egin. esap. (TE). Extrañarse, asombrarse; signar(se), hacer la señal de la cruz . Aittiaren egin. Esan netsanian zelan ziran gauzak, kurutziak eitten geldittu zan. Ik. aittiarenka. kurutzian josi. du ad. (TE). Crucificar. Lege Zaharreko ari kulpagarrixa bezela (Abad. 16. 8-26) danon pekatu guztiak lepuan hartuta, kurutzian josi eben.