Eibar aldeko hiztegia
Bilaketa aurreratua
- a b d e f g h i j k l m n o p r s t u x z
txitxa [txita]. iz. (TE). Pollito; polluelo. Txorixen kumak, gehixenetan oilluenak (ETNO). / "Pollito; por antonomasia el de la gallina" (TE, 698). Abenduak eruan deskuz txitxarik gehixenak.
Eibarko txitxak, oilluak. esr. Los pollitos de Eibar, gallinas. Ingurukuen ahotan eibartarrak esajerauak garala esateko. "Dicho con que en los pueblos vecinos se nos achaca de exagerados" (TE, 307). Eibarko txitxak oilluak; baiña beste leku batzuetako oilluak, arranuak. / Baña politxo-politxo juan ziran kontuan jausten eibartarrak buztanik ez eukela; atzian bahintzat. Eta plaentxiatarrak esaten eben moduan "Eibarko txitxia, ollo". (Zirik 124).
txitxak atara (txittak etara). esap. (TE). Incubar. "Sacar la pollada" (TE, 697). Oillo horrek, lokatzen dan bakotxian hogei bat txitxa ataratzen dittu ondo. Ik. umiak atara.
txitxak hazi. esap. (TE). Criar pollos/polluelos. Txitxak hazten emoten dau bere denboria, beste zeregiñik ez dabenetik. / Kukuak ez dittu bere txitxak hazten. Kukuak, txantxagorrixari arrautzak habixan laga, eta gero ospa! Alde egitten dau, eta kukukumak txantxagorrixak hazi!.
txitxiak beste jan ez. esap. (TE). Comer poquísimo. "Se usa esta locución para poner de manifiesto a la persona melindrosa que apenas come" (TE, 698). Txitxiak beste jaten ez daben hamar arruako gizona.